Is obligaties kopen verstandig met de huidige rente? Wat bepaalt het rendement? Welke risico’s kleven aan beleggen in obligaties? En waar kunt u obligaties kopen? Het kopen van obligaties kan veel vragen met zich meebrengen. Soms is een portefeuille met een deel obligaties passend bij uw situatie, ook wanneer u kiest voor zelf beleggen. Bij vrijwel alle brokers kunt u obligaties, obligatiefondsen of obligatietrackers aankopen. Dit artikel helpt u bij het maken van de juiste keuzes.
In dit artikel beantwoorden wij de volgende vragen:
1. Wat zijn obligaties?
2. Waar obligaties kopen?
3. Obligaties kopen uitbesteden
4. Welke soorten obligaties zijn er?
5. Rendement en risico’s van een obligatie
6. Wanneer is obligaties kopen verstandig?
7. Kan ik beleggen in duurzame obligaties?
8. Staatsobligaties kopen – hoe doe ik dat?
9. Hoe moet ik brokers vergelijken?
Wat zijn obligaties?
Obligaties zijn verhandelbare schuldbewijzen. Deze worden vaak uitgegeven door bedrijven (bedrijfsobligaties) of centrale overheden (staatsobligaties). In deze overeenkomst verklaart de uitgevende instelling om na afloop van de looptijd een vooraf bepaald bedrag te betalen aan de belegger. Deze aflossingswaarde wordt ook wel de nominale waarde genoemd en is bij een obligatie al snel 1.000 euro of meer. Er wordt ook een periodieke rentevergoeding vastgelegd. Dit wordt de couponrente genoemd.
De meeste obligaties worden, net als aandelen, via een beurs uitgegeven. De prijzen hiervan worden dan ook door marktwerking bepaald op basis van verschillende factoren. Daardoor kan de koers afwijken van de aflossingswaarde. De marktwaarde van een obligatie wordt met name bepaald door de marktrente, de resterende looptijd en het risico dat de uitgevende instelling failliet gaat.
Voorbeeld: 
NED | Uitgevende instelling, in dit geval de Nederlandse overheid. |
2,5% | Couponrente. Dit is een percentage van de aflossingswaarde, in dit geval 2,5% van €1.000. De Nederlandse overheid betaalt de belegger ieder jaar tot en met 2033 op 15 januari een vergoeding van 2,5% x €1.000 = €25. |
15JAN33 | Aflossingsdatum van de obligatie. Op 15 januari 2033 ontvangt de belegger de aflossingswaarde van €1.000 van de Nederlandse overheid. |
134,12 | De koers van de obligatie. Deze wordt uitgedrukt als percentage van de aflossingswaarde. In dit geval zou de marktprijs van de obligatie €1341,20 zijn. Ook betaalt u bovenop de getoonde prijs (clean price) nog de rente mee over de periode van de laatste rentebetaling tot het aankoopmoment. Deze wordt niet meegenomen in de getoonde prijs om obligaties met verschillende coupondatums vergelijkbaar te maken. |
Waar obligaties kopen?
Obligaties kopen uitbesteden
Een obligatieportefeuille opbouwen kan een complex proces zijn dat voldoende ervaring, tijd en interesse vereist. Gelukkig zijn er gespecialiseerde vermogensbeheerders die dit werk voor u kunnen doen. Zij zullen de portefeuille voor u samenstellen en het managen van het risico op zich nemen. Afhankelijk van uw situatie en wensen stemt de vermogensbeheerder een passend risicoprofiel met u af. Overweegt u het beleggen in obligaties uit te besteden? Wij helpen u bij het vergelijken en vinden van de juiste vermogensbeheerder.
Zelf obligaties kopen
Zelf obligaties kopen doet u online bij een bank of broker. U handelt dan zonder advies. Bij veel Nederlandse brokers kunt u rechtstreeks beleggen in obligaties, maar u kunt ook kiezen voor obligatiefondsen- of trackers. Hieronder tonen wij de Nederlandse grootbanken waar u via een online beleggingsrekening obligaties koopt:
Bank | Obligaties | Indextrackers | Fondsen |
|
ABN AMRO | V | V | V | |
ASN/SNS | - | - | Beperkt | |
ING | V | V | V | |
Rabobank | V | V | V | |
Triodos | - | - | Beperkt | |
Wie wil starten met zelf beleggen in obligaties kan vaak prima bij één van de drie grootbanken terecht: ABN AMRO, ING of Rabobank. Het productaanbod is meestal ruim voldoende voor beginners en de beleggingsplatformen zijn redelijk overzichtelijk. Bovendien hebben deze banken hun kosten in de afgelopen jaren flink verlaagd en hoef je je weinig zorgen te maken over de voorwaarden of de veiligheid. Voor ASN en Triodos geldt dat u daar alleen kunt kiezen uit een kleine selectie van duurzame huisfondsen. Dus dat is niet geschikt als u zelf de obligaties wilt kiezen.
In Nederland is ook een aantal online brokers actief. Houd er rekening mee dat het productaanbod per broker enorm kan verschillen. In onderstaande tabel tonen wij per broker via welk product u in obligaties kunt beleggen.
Broker | Obligaties | Indextrackers | Fondsen |
|
Bux | - | V | - | |
Degiro | V | V | V | |
Easybroker | V | V | Beperkt | |
Lynx | V | V | Beperkt | |
Mexem | V | V | Beperkt | |
Saxobank | V | V | V | |
Traderepublic | - | V | - | |
Voor veel beleggers is een obligatiefonds of indextracker (ETF) de meest toegankelijke manier om te beleggen in obligaties. Deze fondsen en indextrackers zijn breed gespreid over verschillende looptijden en type obligaties. Lees meer over de voordelen van indexbeleggen.
Bij individuele obligaties betaalt u enkel transactiekosten. Bij fondsen en ETF’s betaalt u naast transactiekosten nog de beheerkosten. Deze kunnen per fonds verschillen. Houd er wel rekening mee dat individuele obligaties qua prijs vaak minder toegankelijk zijn voor particuliere beleggers. Prijzen van staatsobligaties beginnen doorgaans bij bedragen van rond de 1.000 euro. Wilt u bedrijfsobligaties kopen, dan betaalt u al snel 50.000 euro of meer.
Welke soorten obligaties zijn er?
Obligaties worden vaak onderverdeeld naar het type uitgever:
- Overheid (Staatsobligatie): Obligaties van de centrale overheid worden vaak als de meest veilige optie gezien voor de betreffende looptijd en valuta. Deze hebben dan het laagste faillissementsrisico en het laagste verwachte rendement.
- Hoogwaardige bedrijven: Ook wel investment grade genoemd. Obligaties van financieel gezonde bedrijven met een laag risico op faillissement. Verschil met rendement op staatsobligaties is vaak laag. Hebben een kredietbeoordeling van AAA tot BBB-.
- Minder kredietwaardige bedrijven: Ook wel junk bonds of high-yield bonds genoemd. Obligaties van bedrijven met een relatief hoog risico op faillissement. Risicopremie (spread) ten opzichte van staatsobligaties is hoger en neemt vaak sterk toe tijdens economische onzekerheid. Hebben een kredietbeoordeling van BB+ of lager.
Naast de uitgevende instelling kunnen obligaties nog per type verschillen:
- Obligatie met vaste coupon: Verhandelbaar schuldbewijs met periodieke couponbetaling aan belegger. Dit is het meest voorkomende type obligatie.
- Nulcouponobligatie (zero-coupon): Obligatie zonder periodieke couponbetaling aan belegger.
- Converteerbare obligatie: Een obligatie die door de belegger kan worden omgezet in een vooraf bepaalde hoeveelheid aandelen.
- Eeuwigdurende (perpetuele) obligatie: Obligatie met onbepaalde looptijd. Er wordt couponrente betaald over de nominale waarde zonder dat deze ooit hoeft te worden afgelost.
- Geïndexeerde obligaties: Obligaties waarbij de belegger wordt gecompenseerd voor de jaarlijkse inflatie. Het rendement hierop is vaak lager doordat de markt een bepaalde mate van inflatie verwacht en doordat de belegger minder risico loopt.
Ook is het van groot belang of een obligatie wel of niet beursgenoteerd is. Van een niet-beursgenoteerde obligatie zijn vaak geen prijzen bekend en deze zijn dan ook zeer beperkt verhandelbaar. Daarnaast is financiële informatie van de uitgever vaak slechts beperkt openbaar.
Rendement en risico’s van een obligatie
Bij obligaties wordt vaak gesproken over het effectief rendement (Engels: yield to maturity). Deze bestaat uit het couponrendement en de gemiddelde jaarlijkse koerswinst (of verlies) die de belegger behaalt wanneer de obligatie tot de aflossingsdatum wordt aangehouden.
Het effectief rendement berekenen op een obligatie is vooral relevant wanneer u direct belegt in obligaties. Wanneer u belegt in obligatietrackers of obligatiefondsen is het rendement verwerkt in de koers van deze producten. De formule voor het berekenen van het effectief rendement is::
Effectief rendement = couponrendement + koersresultaat per jaar.
Ook aan obligaties kleven risico’s, al worden obligaties gezien als een relatief veilige belegging. Obligaties met een gegarandeerd rendement bestaan niet. Een hoger effectief rendement gaat doorgaans gepaard met een hoger risico of meer onzekerheid. Beleggen in obligaties kan verschillende risico’s met zich meebrengen:
- Kredietrisico: Risico dat de uitgevende instelling voor het einde van de looptijd failliet gaat.
- Valutarisico: Wanneer een obligatie in een vreemde valuta genoteerd staat, loopt u het risico dat de waarde hiervan ten opzichte van de eigen munt afneemt.
- Inflatierisico: Het risico dat de koopkracht van de aflossingen en/of coupons afneemt.
- Koersrisico: Dit is alleen een risico wanneer u de obligatie voor het einde van de looptijd verkoopt. Andere beleggers zijn alleen bereid de obligatie tegen een lagere koers te kopen wanneer bijvoorbeeld de marktrente op dat moment hoger is (renterisico) of wanneer het kredietrisico is toegenomen.
- Renterisico: Als de rente stijgt, dan daalt de koers van een obligatie. En omgekeerd. Over het algemeen geldt dat de koers van een obligatie sterker beïnvloed wordt door renteveranderingen wanneer de looptijd langer is.
Meer weten over de risico's bij beleggen? Lees dan ons artikel daarover. Behoefte aan een gespecialiseerde vermogensbeheerder die u over uw risico kan adviseren? Vraag hier een vergelijkingsrapport aan.
Wanneer is obligaties kopen verstandig?
Wanneer obligaties kopen? Obligaties kopen kan om meerdere redenen interessant zijn, bijvoorbeeld wanneer u:
- De beleggingsportefeuille defensiever wilt indelen
- De spreiding van de beleggingsportefeuille wilt verbeteren
- Een relatief veilige oplossing zoekt voor spaartegoeden die buiten het depositogarantiestelsel vallen
Rentebetalingen en aflossingen zijn vastgelegd en geven een stabiele inkomensstroom. Daarnaast worden obligaties door beleggers vaak als veilig alternatief gezien bij onrust op de aandelenmarkten. Het komt dan ook vaak voor dat de waarde van relatief veilige obligaties stijgt bij toenemende economische onzekerheid. Hierdoor kan het aanhouden van deze obligaties in combinatie met aandelen voor extra demping zorgen in de portefeuille. Obligaties van instellingen die er financieel minder goed voor staan, bewegen vaak juist mee met aandelenmarkten. De kans op een tussentijds faillissement is hier groter. Hier staat wel een potentieel hoger rendement tegenover.
Kan ik beleggen in duurzame obligaties?

Beleggen in duurzame obligaties kan met een groene obligatie (Green Bond). Dat is een obligatie waarmee milieuvriendelijke projecten worden gefinancierd. Dit type obligatie is de laatste jaren steeds populairder geworden onder beleggers. Qua structuur is deze hetzelfde als een gewone obligatie. Echter is er ook een nadeel. Er is namelijk nog geen gestandaardiseerde definitie voor een groene obligatie. Hierdoor bestaat het risico dat een instelling groene obligaties uitgeeft zonder hiermee daadwerkelijk milieuvriendelijke projecten te financieren. Dit wordt ook wel ‘greenwashing’ genoemd.
Door de belastingdienst zijn een aantal groene obligatiefondsen aangewezen waarvoor fiscale voordelen gelden. Zo hoeft u tot een bepaald maximum vrijstellingsbedrag geen vermogensbelasting te betalen. Daarnaast ontvangt u een extra heffingskorting van 0,7% over het vrijstellingsbedrag. Helaas is het aanbod hierin nog redelijk beperkt.
Staatsobligaties kopen – hoe doe ik dat?
Door een staatsobligatie te kopen leent u geld aan de overheid tegen aan vast rentetarief, voor een vastgestelde periode. De overheid staat garant voor de lening, waardoor het een relatief veilige lening is. Dit geldt met name voor staatsobligaties van stabiele en kredietwaardige overheden. Maar een goede kredietwaardigheid gaat vaak gepaard met een lage couponrente. De risico’s van staatsobligaties zijn dezelfde als voor alle obligaties.
Particuliere beleggers kunnen via hun broker of bank staatsleningen aankopen. De Nederlandse staatsleningen worden verhandeld op de beurs van Euronext Amsterdam. Amerikaanse staatsobligaties worden Treasuries genoemd, schuldpapier van de Britse overheid heten gilts.
Naast staatsobligaties met een vaste couponrente, bestaan er staatsleningen waarbij de rentevergoeding meebeweegt met het inflatiepercentage. In de VS heten dit TIPS, ofwel Treasury Inflation-Protected Securities. Deze zijn dan te gebruiken om het inflatierisico af te dekken.
Hoe moet ik brokers vergelijken?
Bent u op zoek naar een broker waar u in obligaties, obligatietrackers of -fondsen kunt beleggen? Maak dan gebruik van onze broker vergelijking. Het is handig om te bedenken in welke andere beleggingsproducten u ook nog wilt beleggen en hoe vaak u daarin wenst te handelen. Lees daarvoor ook ons artikel over aandelen kopen.
Geef al uw wensen aan in de broker vergelijking. Vervolgens kunt u een beleggingsrekening openen bij de broker die het beste bij u past en u kunt direct beginnen met staats- of bedrijfsobligaties kopen. Op Finner vergelijkt u eenvoudig brokers op kosten, voorwaarden en review van het platform. Of bekijk hier het overzicht brokers Nederland.