De consolidatiegolf onder vermogensbeheerders is in volle gang. Steeds meer kleine partijen worden overgenomen. Daardoor rijst de vraag of het nog wel verstandig is om voor een kleine vermogensbeheerder te kiezen. In dit artikel analyseren we de overnamegolf, vindt u een lijst van de overnames en wat dit voor kan betekenen als belegger.
Oorzaken van de consolidatie
Een fusiegolf onder vermogensbeheerders wordt al jaren voorspeld. Als aanleiding wordt vooral gewezen naar de druk op de beheerkosten, toenemende regelgeving en opvolgingsproblemen:
- Het verdienmodel van vermogensbeheerders wordt uitgehold. De marges staan onder druk door de omslag van actief naar passief beleggen en de opkomst van online vermogensbeheer. Toegenomen kostentransparantie door vergelijkingssites draagt hier ook aan bij. De belegger krijgt een steeds sterkere positie doordat kosten inzichtelijk en vergelijkbaar worden.
- Kleine partijen voelen de lasten toenemen vanwege wet- en regelgeving. Zij klagen over hoge kosten voor toezicht en compliance. De laatste jaren kregen vermogensbeheerders te maken met veel aanpassingen, zoals het provisieverbod, Mifid II, PSD2, privacywetgeving AVG en de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme. Dat levert allemaal meer administratie en dus meer kosten op, terwijl beleggers juist kritischer worden op de kosten.
- De derde oorzaak voor de consolidatiegolf is vergrijzing in de sector. Kleine partijen kampen met opvolgingsproblemen. Om de continuïteit van de dienstverlening te garanderen, wordt dan gekeken naar een fusie of overname.
Het beheerd vermogen (assets under management) waarbij een aanbieder levensvatbaar is schuift snel op. Schaalgrootte kan dan een oplossing zijn.
Aanbod verschraalt
Sinds 2004 leverden 80 partijen hun vergunning in (Bron: FD.nl) en per saldo zijn de laatste vijf jaar 42 aanbieders verdwenen. Nog altijd zijn er zo’n 140 zelfstandige vermogensbeheerders actief, met een gezamenlijk marktaandeel van 15%. De rest wordt verdeeld onder grootbanken en enkele grote partijen zoals InsingerGilissen en Van Lanschot Kempen.
Er kleven nadelen aan het verdwijnen van kleine aanbieders. Eén nadeel is verschraling van het aanbod aan vermogensbeheerders. Uniformiteit treedt op als specifieke klantbedieningsmodellen of niches verloren gaan.
Samengaan kan zinvol zijn als er sprake is van een vergelijkbaar beleggingsbeleid. Daar ligt een uitdaging, omdat iedere vermogensbeheerder een ander beleggingsbeleid heeft. Als de gevolgde strategie ineens op de schop gaat door samenvoeging met een nieuwe partij, heeft een vermogensbeheerder wel wat uit te leggen aan zijn klanten.
Overzicht overnames en fusies sinds 2019
Kansen kleine partijen
De consolidatieslag lijkt nog niet ten einde. Kunnen kleine partijen wel overleven als de kosten voor hen blijven groeien? Technologische ontwikkelingen kunnen helpen om het probleem van toenemende wet- en regelgeving op te lossen. Technologie kan taken in compliance en administratie overnemen.
Voor kleine partijen liggen er wel degelijk kansen om zich te onderscheiden met een persoonlijke en betrokken dienstverlening. Juist vanwege de sterke persoonlijke aandacht kan een kleine vermogensbeheerder een goede keuze zijn.
Is klein nog wel veilig?
Bij een overnameproces spelen de toezichthouders DNB en AFM een rol. DNB waakt over de continuïteit van de dienstverlening en ziet erop toe dat er voldoende eigen vermogen bij een vermogensbeheerder beschikbaar is om risico’s te dragen, ook na een fusie of overname. Dit jaar geeft de toezichthouder extra aandacht aan de kwaliteit van het kapitaal.
De AFM kijkt vooral naar de impact op klanten. De toezichthouder verwacht dat klanten ruimschoots de tijd krijgen om eventueel een alternatieve aanbieder te vinden als ze niet mee willen. Vaak biedt een overname namelijk aanleiding voor klanten om kritisch te kijken of er betere alternatieven zijn.
Finner krijgt regelmatig vragen over de veiligheid van kleine vermogensbeheerders. Mits de aanbieder alle juiste vergunningen heeft en gebruik maakt van vermogensscheiding via een depotbank is uw vermogen net zo veilig als bij een grote partij. Finner neemt dit mee in de beoordeling van vermogensbeheerders. Sinds begin 2019 nemen wij in de beoordeling ook mee of de vermogensbeheerder aan de kapitaaleisen van DNB voldoet. Check de beoordeling van Finner van uw vermogensbeheerder om een goed beeld te krijgen van de situatie.
Bovendien is ook bij grote partijen de continuïteit niet gegarandeerd, zo blijkt uit de lijst van recente overnames. Ook grote partijen als ASR, Binck en Hof Hoorneman gingen mee in de consolidatiegolf. Daarnaast werd de grootste broker van Nederland -Degiro- overgenomen door het Duitse Flatex. En beleg je bij één van de grootbanken van Nederland, dan kan die alsnog besluiten om de beleggingsdienstverlening stop te zetten of op de schop te gooien. Zo zagen we eerder dit jaar bij Rabobank Rendemix en ING vermogensbeheer.
Via Finner kunt u alle vermogensbeheerders van Nederland vergelijken op onder andere betrouwbaarheid en veiligheid van de organisatie.